Z radością pragniemy Państwa zaprosić 10 września 2023 r. na „XII Międzynarodowy Festiwal Derenia”, podczas którego odbędzie się konferencja naukowa, koncert plenerowy oraz warsztaty kulinarne. Udostępniona do zwiedzania będzie również kolekcja pomologiczna Arboretum. Poznają Państwo wiele ciekawych produktów tradycyjnych i regionalnych zaprezentowanych przez zaproszonych wystawców.
Więcej szczegółów na plakacie.
Wystawa została przygotowana przez Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, oddział Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich.
Zespół pałacowo-parkowy położony w Zarzeczu – obok Łańcuta, Przeworska i Sieniawy – jest jedną z ciekawszych rezydencji arystokratycznych na Podkarpaciu. Romantyczny pałac z rotundą w narożu, w otoczeniu pięknego parku krajobrazowego powstał w latach 1807-1819 z inicjatywy Magdaleny z Dzieduszyckich Morskiej i jej męża Ignacego Morskiego.
Malownicza i oryginalna forma architektoniczna pałacu rzadko w Polsce spotykana jest autorstwa wybitnego architekta warszawskiego klasycyzmu Christiana Piotra Aignera, a w zakresie wnętrz Fryderyka i Wirgiliusza Baumanów. Pałac z rotundą w narożu, których Aigner zaprojektował tylko kilka – między innymi: w Łańcucie, Górze Puławskiej, Ponikowie i Rudnikach, odbiegał od przeciętnej rezydencji wiejskiej, która była zwarta, symetryczna z portykiem kolumnowym na osi akcentującym wejście główne. Niezwykle ważny w procesie tworzenia zespołu pałacowo-parkowego był czynny i bardzo świadomy udział jej właścicieli. W swoich pismach Magdalena Morska zachwalała budowle nieregularne, podzielone na części, różniące się wysokością i długością. Taki jest pałac w Zarzeczu, wieloczłonowy, złożony z piętrowego korpusu głównego z potężną dominującą nad całością rotundą w narożu, oraz piętrową oficyną. Łączy je parterowa oranżeria i ganek – pergola. Rotunda w górnej części została otoczona kolumnową galerią, która urywa się w pewnym momencie sugerując istnienie pierwotnej malowniczej ruiny adaptowanej w czasach nowszych dla potrzeb mieszkalnych. To bardzo romantyczne podejście nawiązujące do historii naszych starożytnych budowli, tradycji narodowej i szacunku dla pamiątek historycznych. Pałac posiadał wyposażenie zaprojektowane przez Magdalenę w stylu empire, wykonane w znacznej części przez miejscowych stolarzy lub zakupione w Wiedniu czy Lwowie. Magdalena Morska będąc zdolną rysowniczką i miłośniczką kwiatów osobiście zajmowała się układaniem bukietów z kwiatów ciętych, a potem ich rysowaniem. Rysowała także widoki budynków i ogrody w Zarzeczu. Pałac w Zarzeczu z zewnątrz i wewnątrz, budynki folwarczne, park, klomby i kwiaty Magdalena zleciła narysować malarzowi Józefowi Tabaczyńskiemu, a następnie odrytować Antoniemu Tepplarowi. Sporządziwszy osobiście opisy wydała drukiem w roku 1836 w Wiedniu ,,Zbiór rysunków wyobrażających celniejsze budynki wsi Zarzecze w Galicyi… z opisem budownictwa wiejskiego w sposobie holenderskim i angielskim i ogólnymi myślami o przyozdobieniu siedlisk wiejskich…” W części pałacu zachowały się oryginalne sztukaterie wykonane przez Fryderyka i Wirgiliusza Baumanów, a w górnej sali rotundowej dekoracyjna podłoga. W salach muzealnych na piętrze przywrócono autentyczne wyposażenie z XIX w. Urok rezydencji podnosi rozległy park w stylu angielskim. Park, w którym rosły różnorodne drzewa i kwiaty, powstał również według projektu Magdaleny w stylu sentymentalno-romantycznym. Słynne szklarnie w Zarzeczu napełnione egzotycznymi roślinami konkurowały z podobnymi w Łańcucie, Sieniawie czy w Medyce. Obecnie park jest pełen sędziwych dębów, rośnie tu również ponad 200-letni tulipanowiec amerykański, a przed wejściem do pałacu – platan klonolistny – jeden z najokazalszych w Polsce. Dziś w pałacu mieszczą się różne instytucje kultury. W 2008 roku powstało Muzeum Dzieduszyckich – Oddział Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich.
Tekst przygotowany przez Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu.
Serdecznie zapraszamy na XII Międzynarodowy Festiwal Derenia. W programie: konferencja naukowa, koncert plenerowy, warsztaty kulinarne, zwiedzanie kolekcji pomologicznej oraz sprzedaż produktów tradycyjnych i regionalnych.
XX Międzynarodowy Plener Artystyczny Wiklina w Arboretum 2023 odbył się pod Patronatem Honorowym Marszałka Województwa Podkarpackiego Władysława Ortyla oraz Związku Polskich Artystów Plastyków Okręg Krakowski. Patronat Medialny nad wydarzeniem objęła TVP3 Rzeszów oraz Polskie Radio Rzeszów. Plener zrealizowano w dniach od 10 do 23 lipca 2023 r. ze środków finansowych Województwa Podkarpackiego. Organizatorem i kuratorem wydarzenia był Dyrektor Arboretum dr hab. Narcyz Piórecki prof. UR (Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach, Uniwersytet Rzeszowski w Rzeszowie). Komisarzem pleneru był artysta plastyk Stanisław Dziubak (Tarnobrzeski Dom Kultury). Celem pleneru była prezentacja dziedzictwa kulturowo-przyrodniczego, nowych trendów w sztuce ogrodowej oraz promocja Podkarpacia jako zagłębia wikliniarskiego. Podczas pleneru zaproszeni uczestnicy wykonali prace z wykorzystaniem wikliny i innych materiałów naturalnych używanych w sztuce ogrodowej. Wykonane przez uczestników obiekty wiklinowe – rzeźby zainstalowane zostały w przestrzeni ogrodu celem uatrakcyjnienia oferty kulturalnej Arboretum oraz zaprezentowane zostały zwiedzającym. Uczestnikami wydarzenia byli pedagodzy uczelni wyższych, artyści plastycy z Polski:
– artysta plastyk Stanisław Dziubak (Tarnobrzeski Dom Kultury w Tarnobrzegu), praca pt. „Niedziela wierzbowa”.
– artysta plastyk Aleksandra Herisz (Młodzieżowy Dom Kultury w Bytomiu), praca pt. „Zalśnić”.
– prof. dr hab. Wojciech Hora (Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu), praca pt. „Brama Wschodnia Horyzontalna”.
– prof. dr hab. Karolina Komasa (Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu), praca pt. „Obiekt do patrzenia w niebo”.
– artysta plastyk Mirosław Maszlanko (Marwica), praca pt. „Geotropizm II”.
– artysta plastyk Maria Myrosznyczenko (Dom Kultury w Kocku), praca pt. „Podzieleni”.
– dr hab. Narcyz Piórecki prof. UR (Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach, Uniwersytet Rzeszowski w Rzeszowie), praca pt. „Matka Courage ciągnie wszystkie brudy świata”.
– dr hab. Piotr Szwiec prof. UAP (Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu), praca pt. „O kryzysie węglowym dopiero zaczynamy rozmawiać”, a tymczasem – popatrzmy na – „bogów umarłego lasu”.
– prof. dr hab. Jan Tutaj (Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie), praca pt. „O.N.O.”.
– artysta plastyk Joanna Warchoł (Związek Polskich Artystów Plastyków Okręg Krakowski), praca pt. „Kręgi życia”.
– dr hab. Anna Waszczuk prof. UMCS (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), praca pt. „Rekonstrukcje”.
– dr hab. Józef Wąsacz prof. PK (Politechnika Krakowska w Krakowie), praca pt. „Nienazwane”.
– artysta plastyk Stanisława Zacharko-Łagowska (Biuro Wystaw Artystycznych w Kielcach), praca pt. „Formy wklęsło-wypukłe”.
– artysta plastyk Piotr Zbrożek (Przemyśl), praca pt. „Kapliczka Długiej Drogi”.
– dr Aleksandra Zuba-Benn (Akademia Nauk Stosowanych w Tarnowie), praca pt. „Relacje”.
oraz artyści plastycy z Ukrainy:
– dr Anna Popowa (Akademia Sztuk Pięknych we Lwowie), praca pt. „Połączenie”.
– artysta plastyk Gennadiy Titov (Narodowy Związek Artystów Ukrainy w Kijowie), praca pt. „Duch”.
– artysta plastyk Tetyana Yagodkina (Narodowy Związek Artystów Ukrainy w Kijowie), praca pt. „Indywidualista”.
Stanisław Dziubak (Tarnobrzeski Dom Kultury w Tarnobrzegu). „Niedziela wierzbowa”
Aleksandra Herisz (Młodzieżowy Dom Kultury w Bytomiu). „Zalśnić”
Wojciech Hora (Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). „Brama Wschodnia Horyzontalna”
Karolina Komasa (Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). „Obiekt do patrzenia w niebo”
Mirosław Maszlanko (Marwica). „Geotropizm II”
Maria Myrosznyczenko (Dom Kultury w Kocku). „Podzieleni”
Narcyz Piórecki (Arboretum Bolestraszyce, Uniwersytet Rzeszowski w Rzeszowie). „Matka Courage ciągnie wszystkie brudy świata”
Piotr Szwiec (Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). „O kryzysie węglowym dopiero zaczynamy rozmawiać”, a tymczasem – popatrzmy na – „bogów umarłego lasu”
Anna Popowa (Akademia Sztuk Pięknych we Lwowie). „Połączenie”
Gennadiy Titov (Narodowy Związek Artystów Ukrainy w Kijowie). „Duch”
Jan Tutaj (Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie). „O.N.O.”
Joanna Warchoł (Związek Polskich Artystów Plastyków Okręg Krakowski). „Kręgi życia”
Anna Waszczuk (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie). „Rekonstrukcje”
Józef Wąsacz (Politechnika Krakowska w Krakowie). „Nienazwane”
Tetyana Yagodkina (Narodowy Związek Artystów Ukrainy w Kijowie). „Indywidualista”
Stanisława Zacharko-Łagowska (Biuro Wystaw Artystycznych w Kielcach). „Formy wklęsło-wypukłe”
Piotr Zbrożek (Przemyśl). „Kapliczka Długiej Drogi”
Aleksandra Zuba-Benn (Akademia Nauk Stosowanych w Tarnowie). „Relacje”
prof. dr hab. Karolina Komasa (Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). „Obiekt do patrzenia w niebo”