Wystawy w maju

Arboretum w Bolestraszycach zaprasza w maju do zapoznania się z wystawami:

Jerzy Piórecki „Dziedzictwo Kresów” – wystawa fotografii

Wystawa „Dziedzictwo Kresów” to kolejna z wystaw fotograficznych Profesora Jerzego Pióreckiego, założyciela Arboretum w Bolestraszycach, zasłużonego badacza roślin rzadkich, zagrożonych i ginących we florze polskiej, a także pioniera badań nad zabytkowymi założeniami dworsko-ogrodowymi w Małopolsce Wschodniej. Od wielu lat Profesor żywo zainteresowany rodzimą historią przemierza kręte i wyboiste bezdroża obecnej Ukrainy, dokumentując wielowiekowy, wielonarodowy dorobek kultury tych terenów. Jako specjalista podjął się całkowicie społecznie i z własnych, prywatnych zasobów finansowych heroicznego trudu inwentaryzacji zabytkowych ogrodów na terenie dawnego województwa lwowskiego, kontynuując tym samym badania tak zasłużonego na tym polu Romana Aftanazego, autora monumentalnego jedenastotomowego dzieła „Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej”. Rozpoczęte przez Profesora Jerzego Pióreckiego badania są od kilku lat kontynuowane przy Jego udziale w Arboretum w Bolestraszycach. Od wielu lat Profesor w swojej pracy zawodowej docenia wartość fotografii nie tylko jako narzędzia dokumentacji, ale sposobu artystycznego widzenia otaczającej rzeczywistości. Wśród kilkudziesięciu zdjęć wybranych na wystawę Autor zrezygnował z prezentowania miejsc znanych z albumów na rzecz miejscowości mniejszych i mniej znanych czy wręcz zapomnianych. W odróżnieniu od poprzednich wystaw fotograficznych Profesora, oprócz terenów obecnej Ukrainy zaprezentowane zostały również zdjęcia z podróży po Białorusi w 2015 r. Obecnie, kiedy coraz więcej mówi się o zagrożeniach dziedzictwa kulturowego narodów, tematyka ta jest jak najbardziej aktualna. Jednym z elementów ochrony tego dziedzictwa jest jego bieżąca dokumentacja oraz popularyzacja wiedzy o Kresach. Wystawa Profesora Pióreckiego po raz kolejny spełnia obydwa postulaty.

Rafał Nestorow, Instytut Sztuki PAN, Kraków

Jerzy Piórecki, dr hab. nauk przyrodniczych w zakresie ekologii roślin. Założyciel i organizator Arboretum i Zakładu Fizjografii w Bolestraszycach. Nauczyciel akademicki, profesor Wyższej Szkoły Pedagogicznej i Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Z chwilą rozpadu Związku Radzieckiego i powstania niepodległej Białorusi, Litwy, Ukrainy i zaistniałych już zniszczeń oraz dalszego tempa dewastacji polskiego dziedzictwa kresowego  uważa On, że w wielu miejscowościach, już tylko fotografia jest jednym, a także ostatnim dokumentem ocalenia ich pamięci.
Wystawy: Pomniki i zabytki przyrody Ziemi Przemyskiej, Przemyśl 1964. Moje życiowe pasje, drzewa, ogrody i dwory, Bolestraszyce. 1997-2005. Kresy – dziedzictwo. Bolestraszyce, Krasiczyn, Rzeszów, Skarżycko 2000-2001. Piętnaście lat Arboretum Bolestraszyce, Bolestraszyce 2001. Kresy – Małopolska Wschodnia. Bolestraszyce, Tarnobrzeg 2008.

————————————————-

Piotr Szwiec „Srebro – krzemień – drewno”

Piotr Szwiec studia odbył na kierunku architektura wnętrz na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, obecnie Uniwersytet Artystyczny.
Dr hab., prof. nadzw. Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, prorektor ds. studenckich. Organizuje interdyscyplinarne badania naukowe oraz warsztaty i plenery studenckie. Opiekun i inicjator powołania w 2011 r. Koła Naukowego Studentów Kierunków Projektowych „LOOP” w UAP. Współtwórca programu Studiów Doktoranckich na Wydziale Architektury i Wzornictwa UAP. Zajmuje się rysunkiem, malarstwem i działaniami przestrzennymi. Jako autorem licznych projektów architektonicznych, detali i wnętrz. Od 2004 r. prowadzi badania naukowe dotyczące architektury regionalnej i jej związków z krajobrazem, aktywnie uczestniczy w konferencjach naukowych, jest autorem wielu publikacji w tej dziedzinie.
Cykl autorskich projektów biżuterii. Są to współczesne obiekty artystyczne i użytkowe – biżuteria artystyczna.
Projekty biżuterii powstały dzięki doświadczeniu autora zdobytym w trakcie prac z materiałami naturalnymi, jego wiedzy o tradycyjnych technologiach i wzornictwie, a także znajomości sztuki ludowej. Biżuteria powstała w oparciu o zasadę łączenia materiałów i form wynikającą z różnych ich właściwości – plastyczny miękki, metal oplata twardy krzemień a w późniejszych projektach twarde i mocne drewno czarnego dębu. Zarówno krzemienie jak też czarny dąb pozyskane zostały z ziemi, są materiałami naturalnymi, nie przetworzonymi. Biżuteria eksponuje ich naturalne piękno – kolor i fakturę. Czas i jego przemijanie są wartościami. Krzemień i czarny dąb pochodzą z czasów pradawnych a forma obróbki i nadany kształt obiektom artystycznym w większości dzieł jest inspirowany estetyką dawnych kultur. Piękno naturalnych materiałów i fascynacja technologią ich obróbki stały się inspiracją w wyniku której powstały cykle biżuterii łączącej krzemień i czarny dąb ze srebrem.
Krzemień i srebro.
Biżuteria powstała przede wszystkim pod wpływem inspiracji archaiczną metodą obróbki krzemienia, poprzez jego łupanie i odbijanie. Kamienne jądra krzemienia wydają się być fragmentem lub symboliczną formą narzędzia paleolitycznego nie zaś powszechnie przyjętym kamieniem szlachetnym. Wszystkie obiekty z krzemieniem łączy zasada miękkie oplata twarde – elegancki metal oplata brutalne narzędzie z epoki kamienia łupanego – pięściaki, skrobaki, groty. Użyty kamień to materiał naturalny obrabiany metodami prymitywnymi – bez użycia zaawansowanych technologii. Srebro to wysoko przetworzony materiał. Prezentowane obiekty to unikatowe formy artystyczne w których krzemienie łupane metodą sprzed tysiącleci są chwytane w odlewane, srebrne uchwyty, w oploty ze srebrnego drutu lub płaskowników, lutowane i wiązane.
Czarny dąb i srebro.
Prezentowana seria biżuterii to unikatowe obiekty łączące cenne drewno czarnego dębu i srebrne uchwyty wykonane z odlewów, blachy, oplotów z drutu i płaskowników. Te dwa zasadnicze elementy biżuterii nobilitują użytkownika już poprzez kulturowe znaczenia samego surowca. Srebro symbolizuje władzę – srebrne monety były wybijane przez władcę. Jest również odbiciem bogactwa – rodowe srebra były symbolem statusu majątkowego rodziny. Srebro dodaje więc wartości, uszlachetnia prosty ale ważny kamień oraz drewno. Podobne znaczenie ma drewno czarnego dębu, który sporadycznie odnajdywany w ziemi jest swoistą pamiątką, reliktem lat ubiegłych. W odróżnieniu od drewna innych gatunków drzew, mimo upływu czasu, twardnieje i nabiera szlachetności. Jego unikatowa struktura i kolor powstają w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodzie. Barwa oraz twardość zmieniają się w różnym stopniu, w zależności od składu ziemi i wody, w której zalegają przez setki a nawet tysiące lat. W strukturze drewna zachodzą procesy mineralizacji  jego włókien. Większy wpływ na jakość i barwę czarnego dębu mają warunki, w jakich zalegał. Najmniejszy wpływ, na te właściwości drewna, ma upływający czas.
Użyte w prezentowanych obiektach drewno pochodzi z stawów prywatnych i jest stosunkowo młode gdyż ma około 300 lat. Do wyrobu biżuterii użyto fragmentów różnych pni i gałęzi. Należy pamiętać, że na obszarze całej Polski, odnajdywane są podczas prowadzonych różnorodnych prac na terenach zalewowych rzek, obszarach odmokłych i w zbiornikach wodnych, pnie i fragmenty dębów pochodzących nawet sprzed kliku tysięcy lat.
W kilku wzorach wprowadzone zostały elementy innego gatunku drewna – mniej cennego ale za to atrakcyjnego wizualnie. To drewno śliwy. Tego drewna niegdyś używano przy produkcji przedmiotów cennych i unikatowych wykonywanych rękodzielniczo. Dzisiaj już o nim zapomniano. Drewno śliwy poprzez swoją barwę ożywia ciemny i dostojny czarny dąb. Te połączenia stanowią swoiste przeniesienie zasady dopełniania i kontrastu. Ciemnego z jasnym, złego z dobrym, a może nawet pierwiastka męskiego i żeńskiego.

Kurator wystawy Elżbieta Piórecka