Festiwal ogrodowy

II Festiwal Ogrodowy Bolestraszyce 2012
Sztuki Wizualne w Arboretum
pod patronatem honorowym Marszałka woj. Podkarpackiego dr Mirosława Karapyty

Ogród 1. Ogrodosfera. Autorzy: Pracownia Architektury Krajobrazu Zielony Zakątek – Joanna Patrycja Korczak-Wodnicka z zespołem w składzie: Agnieszka Chadaj; Agnieszka Galińska; Joanna Karaś. Idea ogrodu: Ogrodosfera łączy sferę materialną i duchową, dzięki czemu przestrzeń kreowana przez nas jest bliżej człowieka i jego potrzeb. Inspiracją ogrodu było dla nas koło…krąg… kula… sfera i tak jak świat składa się z kolejnych warstw i sfer (np. atmosfera, hydrosfera), tak i ten ogród jest wielowarstwowy przede wszystkim w wymiarze duchowym, emocjonalnym. Idee te przekazujemy poprzez kompozycję.

Kompozycja ogrodu: W naszym ogrodzie przenikają się łuki, kręgi, kule, miękkie linie, w dwuwymiarze i trójwymiarze. Od zewnętrznej strefy buforowej otaczającej ogród przechodzimy przez zróżnicowane energetycznie wnętrza ogrodu. Pomiędzy dynamiczną, żywą łąką, a szklanym, ochładzającym strumieniem, biegnie wijąca się ścieżka, prowadząca do bezpiecznego wnętrza altany. Kulista altana – sfera jest głównym elementem przyciągającym uwagę – „sercem ogrodu”, W ogrodzie zastosowałyśmy kruszone szkło, metal, żwir, kamienie. Główną strukturę roślinną naszego ogrodu stanowią byliny. Wprowadzamy je do ogrodów, ponieważ nadają im charakter, ich zmienność dodaje emocji i kolorytu. Ogród był zrealizowany w 2011 roku. W tym roku ogród jest dojrzalszy.

Ogród 2. Reinkarnacja. Autor: Narcyz Piórecki. Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach. Idea ogrodu: Przekształcenie otoczenia festiwalu i zaaranżowanie wejścia. Do stworzenia ogrodu wykorzystano naturalne materiały, którym nadano nową wartość. Patyki wierzbowe, które po posadzeniu zyskują nowe życie. Przetworzona góra przerobiona na płyty cementowe. Kamienie wydobyte z ziemi którym nadano nową wartość ozdobną. W ten sposób przetworzony ogród symbolizuje ciągłość życia.

Ogród 3. Hydrosfera. Autorzy: Joanna Patrycja Korczak-Wodnicka z zespołem w składzie: Justyna Wilkowska, Grzegorz Chmielewski. Idea ogrodu: Jest to już nasz drugi ogród, który zaprezentujemy na festiwalu ogrodowym w Bolestraszycach. Stał się swego rodzaju kontynuacją dzieła, które rozpoczęliśmy tworząc ‘Ogrodosferę’. Tym razem, w przeciwieństwie do symbolicznej wody w postaci kruszonego szkła, wprowadzamy do naszego ogrodu prawdziwą wodę. Jednak nie będzie to tylko akcent dekoracyjno-kompozycyjny, ale dominujący element założenia. Zbiornik wykonaliśmy na wodoszczelnej membranie – Geogumie. W swoim projekcie chcemy wykorzystać materiały i rośliny kojarzące się z wodą i jej otoczeniem. Woda daje życie, oczyszcza, odpręża i pobudza do działania. Pragniemy, aby nasz ogród dostarczał użytkownikowi takich właśnie odczuć – relaksu i pozytywnej energii. Oczywiście nie może też zabraknąć punktu kulminacyjnego ogrodu, którym w ‘ogrodosferze’ była kulista altana. W tym przypadku postaramy się również skutecznie przykuć uwagę odwiedzających. Ogród jest nowy.

Ogród 4. Geometria i barwa w ogrodzie. OGRÓDEK NOWICJUSZA. Autorzy: uczniowie klasy I (technik architektury krajobrazu) i grono pedagogiczne Zespołu Szkół Ekonomicznych im. K.K. Baczyńskiego w Przemyślu. Opis projektu założenia: Do założenia wybrano kwiaty sezonowe, które charakteryzują się dużą odpornością na warunki atmosferyczne i prezentują się bardzo dobrze w tego typu kompozycjach: aksamitkę rozpierzchłą, begonię stale kwitnącą, pelargonię ogrodową i bluszczolistną. W części centralnej założenia umieszczono drewniany stojak w kształcie piramidy, na którego ścianach umieszczone zostały trzy rzędy skrzynek o wymiarach: 100 cm, 60 cm, 40 cm. W skrzynkach posadzono pelargonię bluszczolistną o kolorze czerwonym. Na powierzchni trawnika, wokół stojaka utworzono rabaty o kształcie następujących figur geometrycznych: trójkąty, kwadrat i równoległobok w kolorach: bordowym, białym, żółtym, różowym i pomarańczowym. Tłem dla całego założenia jest zieleń trawnika.

Ogród 5. Ogród I. Autor:Marek Sak. Katedra Architektury Wnętrz. ASP im W. Strzemińskiego w Łodzi. Ogród jest nowy.

Ogród 6. Ogród znaczeń. Autorzy: Izabela Myszka-Stąpór, Jan Rylke przy wsparciu Ludmiły Zubowej i Jarosława Stąpór. Katedra Sztuki Krajobrazu SGGW w Warszawie. Idea ogrodu: Ogród znaczeń zaprojektowany i zrealizowany w 2011 roku. Autorzy uznają, że znaczenie zapisane w ogrodzie jest równie ważne jak jego estetyka i użyteczność. Prawa strona prezentuje ogród uprawiany, z różą w przedogródku i jabłoniami w sadzie. Lewa strona to polski krajobraz z ławeczką pod drzewem nad wodą. W II edycji festiwalu dodaliśmy bramę wejściową, wizerunki wilków i ryb w części „krajobrazowej”, i owiec w „ogrodowej”. Wszystkie te elementy podkreślają treści zapisane w ogrodzie. Rośliny: Malus sp., Quercus robur, Cartageus x media, Pinus nigra, Pinus mugo, Rosa sp., Vitis vinifera, Clematis sp., Thymus serpyllum, Nepeta fasseni, Solanum tuberosum, Cucurbita maxima, Fragaria x ananasa, Miscanthus sinensis, Poaceae. Ogród był zrealizowany w 2011 roku. W tym jest bardzo zmieniony.

Ogród 7. Podkarpacie – kraina obfitości. Autorzy: Janusz Skalski. Katedra Sztuki Krajobrazu SGGW w Warszawie. Stanisław Dziubak. Tarnobrzeski Dom Kultury. Idea ogrodu:Idea, która nami kierowała przy tworzeniu naszego ogród. Chcemy w sposób symboliczny wyrazić nasz emocjonalny stosunek do Podkarpacia. W realizacji naszego ogrodu odwołujemy się do dawnej symboliki, która od wieków jest czytelna w swym ideowym przekazie i formalnie zrozumiała. Dlatego użyliśmy rogów obfitości i tarczy herbowej Podkarpacia. Róg obfitości jest elementem, który był i jest rzadko wykorzystywany w sztuce ogrodowej. Jednak można znaleźć przykłady, które potwierdzają użycie tego symbolu. Dlatego jego użycie wydało nam się interesujące pod względem twórczego działania. Z rogów obfitości będą wysypywać się surowce skalne pozyskiwane na Podkarpaciu, kanistry z ropą naftową i inne elementy. Natomiast użycie tarczy herbowej ma na celu upowszechnianie tego symbolu w świadomości społecznej. Całość kompozycji ogrodowej jest wyrazem uznania dla marszałka Województwa Podkarpackiego, który z urzędu wspiera instytucjonalny rozwój Arboretum w Bolestraszycach. Kompozycję przestrzenną ogrodu zamierzamy wykonać z materiałów, które można pozyskać w arboretum. Będą to gałęzie zgromadzone w trakcie wiosennych prac pielęgnacyjnych, wiklina oraz rośliny jednoroczne i wieloletnie pochodzące z kolekcji ogrodu bolestraszyckiego. Ogród jest w tym roku realizowany od podstaw.

Ogród 8. Wierzby i woda. Autor: Stanisław Dziubak. Tarnobrzeski Dom Kultury. Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach. Idea ogrodu: Użycie wikliny żywo rosnącej i wikliny ściętej w formach wyplatanych. Umieszczenie jej w charakterystycznym dla niej otoczeniu. Kumaki zajęły staw natychmiast i dały o sobie znać. Ogród z 2011 roku. W tym roku widać w ogrodzie efekt nasadzeń roślin wodnych. W pełni kwitnienia są lilie wodne w odmianach. W ogrodzie rośnie marsylia czterolistna, strzałka wodna, oczeret jeziorny, pontederia sercolistna, żabieniec babka wodna, kotewka orzech wodny, czermień błotna, żabieniec drobnokwiatowy i osoka aloesowata. W bliskim otoczeniu prac wiklinowych kwitną funkie.

Ogród 9. Niebiański zakątek. Autorzy: Agnieszka Chojnacka, Paweł Drażba, Julita Jakubowska, Klaudia Mazij. Studenci architektury krajobrazu w Państwowej Wyższej Szkole im. A. Silesiusa w Wałbrzychu. Instytucje wspierające: Państwowa Wyższa Szkoła im. A. Silesiusa w Wałbrzychu, Lustro-Glass s.c. PPHU, Wałbrzych. Idea ogrodu: Ogród to nie tylko miejsce odpoczynku, ogród inspiruje, wprowadza w odpowiedni nastrój. Nasza wizja koncepcji zakłada „oderwanie ogrodu od ziemi”. „Niebiański zakątek” ma stać się ogrodem” zawieszonym w powietrzu”, niczym wiszące ogrody Semiramidy. W wirze codziennego życia, nie każdy może pozwolić sobie na podróż balonem, dlatego nasz ogród jest na to oryginalną i fantazyjną odpowiedzią. „Niebiański zakątek” pozwala wyzwolić w zwiedzających uczucie nieważkości, jednocześnie zachęcając do realnych wojaży. Jego charakter wyłaniający się z użytych struktur pozwala zwiedzającym „pobujać w obłokach”, „pomarzyć o niebieskich migdałach”. Natomiast kolory odzwierciedlają barwy Ziemi i Nieba. Delikatne, uspokajające odcienie szarości i bieli w połączeniu z ciekawą formą zachwycą i zapadną w pamięć. Po wizycie ciężko będzie „zejść na Ziemię”. Ogród jest nowy, zrealizowany w 2012 roku.

Ogród 10. Impresje z ogrodem wiejskim w tle. Autor: Irena Pełczyńska – IPROJEKT z udziałem Elżbiety i Anny Majlert (Gospodarstwo Ogrodnicze Majlert) autorkami kompozycji roślinnych w donicach oraz dostawcami materiału szkółkarskiego. Idea ogrodu: Z ogromną przyjemnością, już po raz drugi mogę zaprezentować moją fascynację tradycją ogrodów wiejskich, ich niepowtarzalną malowniczością, przywiązaniem do natury. “Impresje z ogrodem wiejskim w tle” to mój hołd tradycji. Temu, co przemija, a wcale nie musi. Wspomnieniom z dzieciństwa wielu z nas. Barwnością wiejskich zagród utrwalonych w malarstwie. Roślinom łatwym w uprawie i odwdzięczającym się niezawodnie pięknym kolorowym kwieciem, własnościami leczniczymi, odżywczymi, albo wszystkim jednocześnie. Życiu toczącemu się w zgodzie z naturą, porami roku, potrzebami roślin i zwierząt. Pragnę przypomnieć mieszkańcom wsi, że mają ogromny potencjał w tradycji, w przekazie starszych pokoleń. Namawiam właścicieli gospodarstw agroturystycznych do kultywowania tradycji. Powrotu do tworzenia sielskiej atmosfery i nie uciekania w schludne, wymuskane przestrzenie z wygodnymi w utrzymaniu iglakami i w zadbane, ale bezpłciowe ogrody dla mieszczuchów. Ci ostatni często z nostalgią chętnie zanurzyliby się w gąszcz babuninych kwiatuszków kolorowych tak, że aż dech zapiera i pachnących najmocniej jak można. Chciałabym przypomnieć o ziołach buchających z pojemników dowolnego kształtu. Z naczyń, które swoją świetność już przeżyły, a teraz z dumą otaczają opieką wspaniałe, niosące zdrowie rośliny. Zachęcam odwiedzających mój ogródek pokazowy do docenienia walorów ozdobnych zwykłej dyni czy kabaczka. Sama zostałam zarażona pasją do tych roślin przez rodzinę państwa Majlertów, którzy z pokolenia na pokolenie z ogromną miłością uprawiają zarówno kwiaty, warzywa jak i zioła, a niepowodzenia klientów w późniejszej uprawie nabytych sadzonek traktują jak własną porażkę. Serdecznie zapraszam do patrzenia, wąchania, jak również do bosego stąpania po zielonej murawie. Ogród był już zrealizowany w 2011 roku. W tym roku jest odnowiony.

Ogród 11. Od powietrza, ognia, głodu i wojny. Autorzy: Beata J. Gawryszewska, Jan Rylke, Janusz Skalski. Katedra Sztuki Krajobrazu SGGW w Warszawie. Idea ogrodu: Sacrum w krajobrazie jest rozumiane najczęściej jako miejsce, w których nawarstwiły się wartości duchowe, odnoszące się do religii. Jeżeli natomiast tworzymy miejsca nasycone sacrum, akt ten rozumiemy jako tworzenie artefaktów o symbolice religijnej. Można jeszcze opatrywać nazwą „sacrum” pewne miejsca lub zjawiska ukształtowane przez przyrodę, stanowiące podstawę przeżyć duchowych. Nasze rozumienie pojęcia „sacrum w krajobrazie” jest podobne, ale różni się od wyżej opisanych. Krajobraz ujęliśmy dosłownie, jako jego wizerunek, w którym znalazły się obrazy o tematyce sakralnej. Obrazy przedstawiają czterech patronów żywiołów kształtujących krajobraz i jednocześnie zagrażających człowiekowi: świętego Rocha od (morowego) powietrza, świętego Izydora od ziemi, która chroni od głodu, świętego Jana Nepomucena od wody (ustawianego zwyczajowo na granicy terenów zalewowych) i świętego Floriana od ognia – patrona strażaków. Nawarstwienie zostało zastąpione przez tradycyjną formę drewnianych kapliczek z wizerunkami świętych, ukształtowanych w okresie baroku. Kapliczka w krajobrazie to artefakt o charakterze religijnym w najczystszej formie. Odpowiednikiem ukształtowanych przez przyrodę miejsc, stanowiących podłoże przeżyć duchowych są drzewa zwyczajowo umieszczane przy kapliczkach – obok świętego Izydora i elementu ziemi są to drzewa owocowe, wokół świętego Rocha – brzozy posadzone w układzie przypominającym gaj brzozowy, obok świętego Floriana – dąb, obok świętego Jana Nepomucena – cztery lipy. Te cztery kapliczki są połączone w formę krajobrazową z pomocą krzyżujących się ścieżek z kamieniem pośrodku, opatrzonym inskrypcją: „…rodzi wodę, woda rodzi ziemię, ziemia rodzi ogień, ogień rodzi wiatr, wiatr rodzi wodę, woda rodzi…”. Przestrzeń pomiędzy kapliczkami wypełnia łąka. Podobnie jak polskie kapliczki są ozdabiane sztucznymi kwiatami, tak nasz krajobraz – miejsce przeżycia duchowego tworzy łąka z wyidealizowanymi, sztucznymi kwiatami. Mają one przypominać o stereotypie krajobrazu obecnym w duchowym przeżyciu natury. Krajobraz sacrum otwiera się na krajobraz otaczający teren festiwalowy poprzez cztery bramy, otwarte na cztery strony świata. Ogród był zrealizowany w 2011 roku. W 2012 roku zostały przy kapliczkach dosadzone drzewa i zmienione ich otoczenie.

Ogród 12. Muzyczny ogród postkatastroficzny. Autorzy: Kolektyw Parque-no (www.parque-no.org) Krzysztof Herman, Jakub Słomkowski, Maciej Łepkowski. Idea ogrodu: Ogród ten przenosi nas do beztroskich czasów dziecięcych wakacji, spędzanych nad jeziorem. Chcemy odtworzyć atmosferę tych wyjazdów; usłyszeć delikatny wiatr w trzcinach i dźwięki pluszczącej wody. To sielskie wspomnienie zlewa się tu jednak z nutą katastroficzną. Melodia, którą słyszymy, wprawiając w ruch ster i pedały roweru wodnego jest molowa, wzbudza poczucie niepokoju. Sam rower wodny widzimy jako najlepiej przystosowany pojazd do realiów świata w czasach globalnej katastrofy (globalnego ocieplenia). Napędzany siłą naszych mięśni będzie pływał ponad zgliszczami naszej cywilizacji. Wszyscy jesteśmy jak te dzieci na wakacjach, beztroscy, pozostawieni bez opieki, ostrzeżeni o niebezpieczeństwach, łamiemy zasady, ignorujemy ostrzeżenia i nie zważając ma konsekwencje, ładujemy się w tarapaty. W ogrodzie chcemy łączyć dwa składowe elementy duszy współczesnego człowieka: chęć zabawy, beztroskę i naiwność oraz podświadomy lęk przed niepewną przyszłością. Wchodząc do ogrodu stajemy na pomoście, który prowadzi nas do zacumowanego, otoczonego „trzcinami” roweru wodnego. Pojazd jest instrumentem muzycznym, który może być wprawiony w ruch przez gości odwiedzających ogród.Ogród jest nowy, zrealizowany w 2012 roku.

Ogród 13. Wodne marzenie. Autorzy: Wojciech Kosiński, Przemysław Kowalski, Miłosz Zieliński. Politechnika Krakowska. Idea ogrodu: Idea, która nami kierowała przy tworzeniu naszego ogrodu upalny. DZIEŃ – PRAGNIENIE – łyk WODY czystej – wytchnienie-OCHŁODA spokój – SKAŁA – RUCH – S T R U M I E Ń – MARZENIE. RUCH – strumień – BARIERA – fala – niepokój – MOST – przejście – ratunek. SKAŁA – siła – ostoja – SCHRONIENIE ŚCIANA – zamknięcie – BARIERA – krajobraz – OKNO – widok. W upalne dni pragnienie staje się jednym z najdotkliwszych odczuć. Łyk wody, czystej wody zdaje się być utęsknioną nagrodą. Niekiedy jednak już sam widok niespokojnego górskiego strumienia, wijącego się wśród skał daje ochłodę rozgrzanemu umysłowi. Nawet samo marzenie o wodzie przynosi ulgę. Ciecz. Bez zapachu i smaku. Źródło życia ale też zniszczenia. Łączy i dzieli. Użyte przez nas materiały i rośliny, których wykaz chcemy zamieścić: WODA – Campanula poscharskyana ‘Stella’, ‘Blauranke’, ‘E.H.Frost’. SKAŁA – otoczaki marmurowe Rosso Levanto; piaskowiec. ŚCIANA – Prunus cerasifera ‘Pissardii’; bambus. Ogród był zrealizowany w ubiegłym roku, w tym roku został poddany renowacji.

Ogród 14. Ogród przeobrażenia. Autorzy: Magdalena Fryz, Karolina Bęben, Ewelina Barzyk, Natalia Cisek, Agata Gajdek, Natalia Kochańska, Dominika Makarska, Witold Mityk, Jadwiga Rzepka, Wojciech Selwa, Mariusz Teler, Agnieszka Tomczyk, Joanna Wijas, Justyna Zgnilec. Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy, POLAN – Dorota Pilecka, Szkółkarstwo Owocowe i Ozdobne – Grzegorz i Sylwia Tomaka, Gospodarstwo Rolne – Elżbieta i Józef Płachta, GREEN DECO – Mateusz Wijas, Kwieciarnia „Flores” Sokołów Małopolski. Idea ogrodu:Grupa liczy szczęśliwą trzynastkę studentów, absolwentów i pracowników Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Rzeszowskiego. Koncepcja zagospodarowania przestrzeni zrodziła się z przemyśleń nad „Istnieniem”, życiem oraz chwilą ulotną, która zostaje głęboko zakorzeniona w sercu. Przewodni temat sugeruje nieodwracalne zmiany w życiu każdej osoby, która odwiedzi nasz magiczny zakątek. Naszą ideą jest uzmysłowienie zwiedzającym jak ważną rolę w ogrodzie odgrywają owady, jak również pokazanie, że ogród można wykonać tanio i przyjaźnie dla środowiska używając materiałów, które często są pomijane. Ważnym aspektem naszego projektu jest ekologia. Użyliśmy wielu materiałów z odzysku takie jak np. cegła i puszki. Chcieliśmy zwrócić tym uwagę na możliwość wykorzystania rzeczy, których większość osób pozbywa się nie widząc w nich potencjalnych budulców czy ciekawych obiektów ogrodowych. Ponadto chcemy Państwu przedstawić problem XXI wieku, jakim jest „wymierający gatunek” i jak możemy wspólnymi siłami jemu zaradzić. Ogród powstał głównie dla najmniejszych organizmów – owadów, których rokrocznie ubywa z powodu zanieczyszczenia środowiska oraz genetycznie modyfikowanej żywności. My tworzymy dla nich azyl i przytulny dom. Zachęcamy wszystkich, aby w swoim otoczeniu tworzyli miejsca na mieszkania dla owadów. Zwiedzający mogą z bliska przyjrzeć się owadom, zobaczyć metaloplastyczne wyobrażenie owadów, a co najważniejsze „przeobrazić się” w owada dzięki wprowadzonym przez nas charakterystycznym siedziskom oraz tunelom, które są domkami dla owadów w powiększonej skali. Projekt charakteryzuje się geometrycznym kształtem przełamującym kształt parceli. Proponowane rośliny łagodzą ostre krawędzie, nadając delikatną i miękką strukturę ogrodu. W projekcie wykorzystaliśmy byliny, warzywa, krzewy i drzewa, które zapraszają mniejsze i większe organizmy do korzystania z przestrzeni. Chcemy podkreślić, że nasz ogród ma charakter eksperymentalny i naukowy. Poruszamy poważny problem, lecz prezentujemy go w sposób magiczny i humorystyczny. Mamy nadzieję, że osoby odwiedzające ogród przejdą przeobrażenie i docenią owady, jakże ważne zarówno dla środowiska i naszych prywatnych ogrodów, oraz możliwość wykorzystania materiałów recyklingowych. Zespół zrealizował ogród w 2011 roku, ale postanowił w tym roku zmienić koncepcję i stworzyć nowy ogród.

Ogród 15. Ogród Kalwaria. Autorzy: Beata J. Gawryszewska, Izabela Myszka-Stąpór. Katedra Sztuki Krajobrazu SGGW w Warszawie. Idea ogrodu: Kalwaria to edukacyjny ogród pokazowy, tworzony w procesie kreacji przestrzeni przydomowej. Ogród Kalwaria powstaje zgodnie z ideą urządzania ogrodów wiejskich na Podkarpaciu. Tworzony jest przez kobiety, w procesie podporządkowanym boskim prawom natury. Na terenie Arboretum stanie stary, wiejski dom przeniesiony z miejscowości Kalwaria. Dom i ogród stanowić mają edukacyjne miejsce prezentacji wsi podkarpackiej. Autorki ogrodu, dla zachowania prawdy przekazu postanowiły urządzić go w procesualnym, „archeologicznym” eksperymencie. Układ kompozycji ogrodowej wzorowany jest na podziałach przestrzeni stosowanych w ogrodach tego regionu od lat: „… tak było u mojej babci…” Koncepcja szaty roślinnej, zarówno ozdobnej, jak i użytkowej powstała w oparciu o przekazywaną tradycję upraw ogrodniczych. Przedmioty mające za zadanie sakralizować przestrzeń, które będzie można spotkać w ogrodzie od marca do października, są związane z misterium uprawy i zbiorów, ogrodowej zmienności: • Brzozowa miotła (marzec) symbolizuje porządki, jakie gospodynie robią w ogrodach wiosną. Jest to okres wstępny, początek, przygotowanie do dalszych prac. • Kwiaty, jako najmocniejszy akcent majowego, ogrodowego święta symbolizują glorię, pochwałę natury i ogrodu. (maj) • Białe koszule symbolizujące czystość, przypominają ogrodnikom o konieczności oczyszczania w rytuale zabiegów pielęgnacyjnych koniecznych w sztuce ogrodowej (czerwiec). • Ceramiczne garnki zawieszone na płocie w pełni lata mówią o przygotowaniu do zbiorów. Suszą się w oczekiwaniu na owoce pracy ogrodnika (wrzesień). • Jesienią (październik), kiedy ogród przygotowujemy do odpoczynku, kiedy zrobiliśmy już to, co należało, dopełniamy rytuału akcentując koniec. Gołębie symbolizują niematerialną stronę ogrodu, która pozostanie, aby pozwolić mu odradzać się wiosną…Każdy, zapisany językiem ogrodu, rytuał łączy się w koncepcji szaty roślinnej z ideą uświęcania kolejnych okresów. Kalwaria jednoczy intuicję urządzania i symbolikę uświęcania przestrzeni przydomowej z logiką uprawy ogrodu. Ogród powstaje w tym roku od początku.

Ogród 16. Ogród na zamówienie. Autorzy: Lilla Kulka, Małgorzata Szurdak, Joanna Zemanek, Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie. Idea ogrodu: Do stworzenia ogrodu wykorzystano wcześniej istniejące prace artystyczne przeznaczone do galerii i sal wystawowych a obecnie, wkomponowane w wyznaczoną naturalnymi warunkami przestrzeń Arboretum spełniają rolę narratora „opowieści ” o życiu. Do ogrodu zaprasza zadaszony częściowo „Czerwony Dywan” Małgorzaty Szurdak, praca wykonana z różnych odpadów materiałowych, takich jak np. tkaniny naturalne i syntetyczne, metalowe puszki, plastikowe opakowania i butelki, zniszczone płyty CD itp. Czerwień dywanu kontynuują nasadzone czerwone kwiaty. Najwyższym elementem w kompozycji ogrodu jest praca Lilli Kulki z cyklu „ Dwoje” wysokości około 4 m. Górną część obiektu wykonaną z blachy łączy z ziemią pnąca się po siatce roślinność. Natomiast druga praca z tego samego cyklu osadzona jest bezpośrednio w ziemi” – wyrasta z niej. Dopełnieniem założenia kompozycyjnego i zarazem ideowego są obiekty Joanny Zemanek eksponowane pod wspólnym tytułem „Goście, Goście”. Są to krzesła, które na miejscu siedziska mają zainstalowane doniczki i rośliny pnące. Zaproszeni goście to ptaki i owady, dla których te obiekty są przygotowane. Głównym wyzwaniem artystycznym i zarazem technicznym projektowanego ogrodu było zderzanie ze sobą biegunowo różnych tworzyw i elementów w taki sposób, by zaistniały w pełnej symbiozie z otaczającą roślinnością i stanowiły jedność z otoczeniem. Osiągnięcie spodziewanego efektu w dużej mierze uzależnione jest od fachowej pomocy zespołu pracowników Arboretum. Ogród został wykonany w 2012 roku